Kronik Pelvik Ağrı, Çikolata kisti hastalığı, derin infiltran endometriozis

Kronik ağrı sendromları kadınlarda sık görülen durumlardan bir tanesidir. Erken yaşta, hatta adölesan dönemlerde adet görmeyle beraber ağrılar ortaya çıkar. Tanı genelde geç konulmaktadır. Yapılan çalışmalarda çikolata kisti hastalığına bağlı kronik pelvik ağrılarda tanı dört yıla kadar gecikmektedir ve hasta doğru tanıyı alana kadar yaklaşık yedi hekim değiştirmektedir. Hastalar yalnızca kadın doğum hekimleri değil mide hastalıkları, ortopedi, fizik tedavi, genel cerrahi hatta psikiyatri gibi birçok diğer branşlara gitmekte ve böylece tanı gecikmektedir. Özellikle uzun süredir adetlerin sancılı olması, adet zamanında bulantı, kusma, ishal gibi barsak değişikliklerinin eşlik etmesi, kronik kabızlık olması, ağrı kesicilere rağmen şikayetlerde değişiklik olmaması gibi durumlarda altta yatan durun endometriozis (çikolata kisti) hastalığı olabileceği için bu konuda mutlaka uzman görüşü alınmalıdır. Zaman içerisinde tedavi almayan hasta gruplarında ağrılar kronik bir hal almakta ve aylık, periyodik formdan sürekli olan, hastaya işinden ve gücünden alı koyan bir hale bürünmektedir. Hastalar hekime başvurduğunda hastada alınan detaylı anemnez, sonrasında yapılan detaylı genel ve pelvik muayene ile çok büyük oranda tanı konulabilmektedir. Halk arasında çikolata kisti hastalığının sadece yumurtalıklar üzerinde olacağı yönünde doğru olmayan bir inanış mevcuttur ancak ağrı nedeniyle tanı konan hastalarda sadece yumurtalığa sınırlı bir çikolata kisti sadece vakaların %10-15 inde görülmektedir. Bu nedenle yumurtalılarda çikolata kisti olmaması, ciddi ağrısı olan bir hastada endometriozis, çikolata kisti olmadığı anlamına gelmez. Bu tür durumlarda transvajinal ultrasonla çikolata kistleri rahim arkasında, barsaklar üzerinde, rahim yan bağlarında kolaylıkla saptanmaktadır. Bazı durumlarda hastalığın yaygın olduğu hastalarda idrar yollarının geçtiği yerlerde çikolata kisti olması durumunda o taraftaki böbrek de etkilenmektedir ve müdahale edilmediği takdirde böbrek fonksiyonları basıya bağlı tamamen ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle endometriozis ya da çikolata kisti hastalığının, doğru tanısı oldukça önem kazanmaktadır. Hastalığın başlangıç evrelerinde basit ağrı kesiciler ya da doğum kontrol hapları ya da diğer bazı ilaçlarla hastalık ve kronik ağrı kontrol altına alınabilmekte ve hastalar yaşamlarına ağrısız bir şekilde devam etmektedirler. Medikal ya da tıbbi tedaviye, ilaçlara rağmen ağrıları geçmeyen hastalarda da doğru yapılmış bir cerrahi sonrası ağrılarından büyük ölçüde kurtulmaktadırlar. Tüm bunlardan dolayı hayat kalitesini düşüren, sosyal hayatta ciddi aksamalara neden olan kronik ağrı durumlarında bu konuda uzman hekimlerin görüşleri önem kazanmakta ve doğru teşhis tedaviyle hastalarımız hayatlarına kaldıkları yerden devam edebilmektedirler.